Het menselijk lichaam in ongekend detail: “Zien, ontdekken en leren alsof je zelf in de snijzaal staat”

Snijzaal die altijd open is 

Lusanne: “Janniko dacht: wat als we het menselijk lichaam kunnen digitaliseren in 3D? Zou dat studenten niet sneller laten leren en meer zelfvertrouwen geven?” Die gedachte vormde de basis voor Enatom: een digitale snijzaal die altijd beschikbaar is. “Waarom zou een student moeten wachten tot een specifieke dinsdagmiddag op een vaste plek,” zegt Lusanne, “als hij virtueel de snijzaal in kan? Zo breng je onderwijs naar de student, overal en altijd, ongeacht hun locatie of opleiding.”

“Met die steun konden we drie dingen aanpakken,” - Lusanne Tehupuring, medeoprichter van Enatom

“We wilden meer focus en slagkracht om ons idee verder te ontwikkelen,” vertelt Lusanne. Daarom werd Enatom in 2023 een zelfstandige B.V. In die periode sloot zij zich aan bij het team. “De andere oprichters hadden veel technische kennis, maar misten ervaring met onderwijs en gebruikerservaring. Mijn achtergrond in digitalisering en educatie sloot daar perfect op aan.”

In datzelfde jaar ontving Enatom de subsidie Valorisatie van het SNN. “Met die steun konden we drie dingen aanpakken,” zegt Lusanne. “Betere scans maken, het platform gebruiksvriendelijker maken en tools bouwen waarmee studenten echt kunnen leren in plaats van alleen te kijken.”

Laag voor laag

Een van de eerste stappen was het scannen en visualiseren van menselijke preparaten. Dit zijn bijvoorbeeld organen zoals een hart of hersenen die worden gebruikt om medische kennis te vergroten. “Dat vergde veel experimenteren,” zegt Lusanne. “Sommige preparaten, zoals hersenen, zijn lastig om te digitaliseren. Ze zijn zacht, bewegen of zijn kwetsbaar. Dat vraagt om precisie en nieuwe technieken.”

Om dit proces te versnellen, ontwikkelde Enatom een scanrobot. “Die werkt acht keer sneller dan handmatig scannen,” legt Lusanne uit. “De robot legt elk preparaat laag voor laag vast tot op microniveau, waardoor zelfs de kleinste bloedvaten en zenuwen zichtbaar worden in een haarscherp 3D-model.”

Bij dit proces spelen specialisten van het UMCG en AUMC een cruciale rol. “Hun anatomische kennis maakt onze modellen enorm waardevol,” zegt Lusanne. “Veel apps tonen getekende anatomie in 3D. Maar onze modellen tonen echte anatomie van donoren en kennen een wetenschappelijke basis. Dat maakt onze aanpak uniek.”

De snijzaal naar je scherm 

Na het scannen worden de 3D-modellen op het platform geplaatst. Ze zijn fotorealistisch, gelaagd en interactief, met uitleg over spieren, bloedvaten en andere structuren. “We brengen de snijzaal naar het scherm, met hoogwaardige en levensechte content,” zegt Lusanne. Specialisten van het UMCG controleren elk detail met de hand, omdat er nog geen software voor is. “Daarom bouwen we nu eigen tools om ook dit proces sneller en eenvoudiger te maken,” legt ze uit.

Daarnaast richt Enatom zich op een snel en gebruiksvriendelijk platform. “Mensen haken af als iets te lang duurt. Onze developers zorgen ervoor dat de zware 3D-bestanden soepel werken, zonder wachttijden of vastlopers.” Het platform is toegankelijk via een browser, zodat iedereen met internet het kan gebruiken, overal ter wereld. Voor een nog intensere ervaring werkt het ook met een VR-bril. “Daarmee kun je letterlijk ín het lichaam kijken,” zegt Lusanne. “Dat maakt leren nog realistischer.”

Actief leren in 3D 

Het leereffect is het derde focuspunt van het project. Hiervoor werkt Enatom samen met Memory Lab, een specialist in slim en interactief leren. “We willen dat gebruikers niet alleen kijken, maar ook echt begrijpen wat ze zien,” legt Lusanne uit. “Of je nu geneeskunde studeert, fysiotherapie doet of chirurg wilt worden: je kunt complexe structuren in detail onderzoeken en onbeperkt oefenen.”

Samen met Memory Lab ontwikkelde Enatom interactieve functies. Gebruikers kunnen onderdelen aanwijzen, vragen beantwoorden en direct feedback krijgen. “Het is alsof je een virtueel practicum volgt,” zegt Lusanne. “Je leert niet alleen door te kijken, maar door actief bezig te zijn. Dat is veel effectiever.”

Meer vertrouwen, minder uitval

Sinds september is de digitale snijzaal in gebruik, en de eerste resultaten zijn veelbelovend. “Tussen de 80 en 90% van de gebruikers keert regelmatig terug,” zegt Lusanne. “Ze voelen zich beter voorbereid en minder gespannen bij hun eerste ervaring in een fysieke snijzaal.” 

Voor velen is die eerste keer een grote stap. “Bij dissectietrainingen stoppen deelnemers soms omdat het te intens is,” legt Lusanne uit. “Nu horen we vaak: ‘Had ik dit maar eerder kunnen doen.’ Vooraf oefenen verlaagt de drempel en geeft meer zelfvertrouwen. Meer studenten durven nu de stap naar de praktijk te maken,” zegt Lusanne. “We blijven de resultaten nauwkeurig bijhouden en verbeteren het platform met hun feedback.”

Stap voor op de rest

Het project van Enatom en partners brengt kennis en innovatie naar Noord-Nederland. “Dankzij onze samenwerking met het AUMC leren we nu technieken in neurochirurgie die hier anders niet beschikbaar waren,” zegt Lusanne. Ook specialisten raken geïnteresseerd. “Een traumachirurg van het MCL hoorde over ons project en zei meteen: ‘Dit is wat ik nodig heb!’. Vanuit zijn rol in de advisory board hebben we in december ook met hem een eerste test gedaan. Hij wil Enatom inzetten voor zijn artsen in opleiding.”

“Van neurochirurgie tot onderwijs: we verbinden partijen en bouwen hier iets unieks,” - Lusanne Tehupuring, medeoprichter van Enatom

Naast het binnenhalen van kennis, geeft Enatom Noord-Nederland ook een voorsprong in 3D-leren. “Van neurochirurgie tot onderwijs: we verbinden partijen en bouwen hier iets unieks,” zegt Lusanne. “We laten zien hoe technologie onderwijs en zorg vernieuwt. Die kennis blijft niet alleen hier, maar verspreidt zich straks wereldwijd. Dat biedt kansen voor meer gelijkheid in het onderwijs.” Samen met Memory Lab kijkt Enatom al verder. “We bespreken met elkaar hoe we 3D-leren ook kunnen toepassen in andere vakgebieden,” zegt Lusanne. “Zo kan Noord-Nederland een koploper worden in deze innovatieve ontwikkeling.”

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de subsidie Valorisatie, vanuit het Europese subsidieprogramma Just Transition Fund (JTF). Het JTF, fonds voor een rechtvaardige klimaattransitie, is een fonds voor gebieden die het zwaarst worden getroffen door de overgang naar een groene economie. Met dit Europese programma werken we specifiek in de regio Groningen-Emmen, volop aan het verder vergroenen van de economie en het investeren in de werkgelegenheid van de toekomst.